آیا استرس میتواند مانند ویروس پخش شود؟
تاریخ انتشار: ۱۱ آبان ۱۴۰۱ | کد خبر: ۳۶۳۲۲۵۰۶
فرارو- آیا استرس مسری است؟ «تونی دابلیو بوکانان» عصبشناس استاد دانشگاه سنت لوئیس در پاسخ به این پرسش میگوید: «بله».
به گزارش فرارو به نقل از واشنگتن پست، او در سال ۲۰۱۰ میلادی واکنش افرادی را که به سادگی استرس را در دیگران مشاهده میکردند اندازه گیری کرد. بوکانان دریافت که سطح کورتیزول ناظران از طریق پدیدهای به نام «سرایت استرس» افزایش مییابد: گسترش استرس از فردی به فرد دیگر مانند یک ویروس.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
اکنون پژوهشگران بیشتری در حال بررسی هستند که آیا این مسری بودن مولفهای است که در سراسر قلمروی حیوانات دیده میشود یا خیر. دانشمندان امیدوار هستند بتوانند این موضوع را درک کند که آیا استرس میتواند از کانالهایی کاملا متمایز برای مثال جیغ زدن عمل کنند یا خیر. آن چه آنان میآموزند و درک میکنند میتواند به درمان حیوانات کمک کند و ماهیت استرس را در انسان روشن سازد.
«ینس پروسنر» استاد روانشناسی در دانشگاه مک گیل در مونترال میگوید: «پژوهشگران در تلاش هستند درک کنند که این فرایندها چگونه میتوانند به طور همزمان در گونههای مختلف در پرندگان، در انسان ها، در ماهیان و در موشها رخ دهند به گونهای که شما همان پدیدهای را داشته باشید که در گونههای بسیار متفاوتی رخ میدهد که در سطوح بسیار متفاوتی تکامل یافته اند».
سرایت استرساحتمالاً سرایت استرس را تجربه کرده اید. دوستی به دیدارتان میآید و دقایقی را صرف گلایه از کار یا شریک زندگی خود میکند. ناگهان حتی اگر این گلایهها مشکلات شما نباشند نیز باعث میشوند شما سریعتر نفس کشیده و قدری احساس ناراحتی میکنید. این بدان خاطر است که هنگام گوش دادن به استرس طرف مقابل بدنتان به سرعت آدرنالین و کورتیزول ترشح میکند هورمونهایی که ذخایر انرژی را برای دویدن، مبارزه و انجام پروژهها در موعد مقرر بسیج میکنند. مجموعه پژوهشها نشان میدهند که با گذشت زمان تکانههای مکرر ناشی از استرس برای بدن و تولید مثل اثری خورنده و مخرب دارند.
«جیدیپ بینز» عصبشناس چگونگی تاثیر استرس بر مغز را مورد بررسی قرار میدهد. او در سال ۲۰۱۴ میلادی در آزمایشگاه خود در دانشگاه کلگری شروع به بررسی چگونگی انتقال استرس از فردی به فرد دیگر در موشها کرد. او متوجه شد که یک موش هنگام استرس از غدد مقعدی خود عامل شیمیایی فِرِمون را ترشح میکند که سپس توسط موش مجاور استشمام میشود. بینز نوشته بود: «این به نوعی منطقی است. درست است؟ اگر به این فکر میکنید که یک موش چه کاری انجام میدهد ممکن است در مزرعه باشد و توسط یک شکارچی تعقیب شود و به لانه بازگردد».
«بینز» میافزاید: «یک سیگنال صوتی احتمالا توجه را به خود جلب میکند، اما یک سیگنال شیمیایی بیصدا که تنها توسط افرادی که به شما بسیار نزدیک هستند تشخیص داده میشود راهی عالی برای آگاه کردن دیگران نسبت به وجود خطر خواهد بود».
بینز دریافت که اتصالات عصبی در موشی که بوی فرمون ترشح شده ناشی از استرس را استشمام میکند تغییر میکند و شبیه به موشی میشود که برای اولین بار عامل استرسزا را تجربه کرده است. بنابراین، به نظر میرسد مغز موشی که بوی موش دچار استرس شده را حس میکند یک عامل استرسزا را نیز احساس میکند. بینز میگوید: «در مرحله بعد ما پرسیدیم که آیا یک موش تحت استرس میتواند اطلاعات را به موش دوم منتقل کند یا خیر و آیا آن موش میتواند آن را به موش دیگری برساند یا خیر. نتیجه پژوهش نشان داد که موش سوم همان تغییرات را در مغز خود نشان میدهد».
این یافته برای انسان نیز نتایجی دارد و ما مانند موشها اضطراب دیگران را احساس میکنیم. بینز میگوید: «ما خود را واقعا افرادی میدانیم که تجربیات خود را داریم. ما چندان به این موضوع فکر نمیکنیم که چگونه تجربیات دیگران و آن چه که آنان از سر میگذرانند ممکن است به ما شکل دهند و بر رویمان تاثیرگذار باشند».
آزمایش در طبیعتاندازه گیری استرس در حیوانات وحشی در خارج از آزمایشگاه علوم اعصاب دشوار است. دانشمندان توسط اکثر گونهها به عنوان شکارچیان در نظر گرفته میشوند و با حضورشان تنها واکنش استرس را تحریک میکنند. حیوانات در مدفوع و پرهای خود ردپایی از هورمونهای استرس را به جا میگذارند، اما این نمونهها در زمان واقعی نیستند. گرفتن حیوانات برای آزمایش هورمونهای خون آنان خود یک فرآیند استرسزا برای حیوانات است. با این وجود، فناوری تازه کار را آسانتر میسازد.
«هانجا براندل» از دانشگاه کنستانز در آلمان در حال مطالعه پرندگان در کنیا با استفاده از دستگاههای ثبت کننده ضربان قلب کوچک کارگذاری شده همراه با ردیابهای خورشیدی GPS است تا نحوه انتقال استرس از پرندهای به پرنده دیگر را مشاهده کند. نتایج مطالعات مشابه حاکی از آن است که پرندگان دچار استرس شده ضربان قلب بالاتری دارند و در میان رفتارهایشان تمایل دارند به سایر پرندگان نزدیک شوند. براندل و همکاراناش هم چنین از تلههای دوربین فیلمبرداری دوربینهایی که توسط حرکات حیوانات فعال میشوند و یادگیری ماشینی در مطالعات دیگر استفاده میکنند.
براندل میگوید: «دانستن اینکه چه کسی کجا میرود و هر چند وقت یک بار غذا میخورد میتواند نشانهای از استرس باشد».
یادگیری ماشینی هم چنین دادههای بهتری را از ساعتها ویدئوی ضبط شده در اختیار قرار میدهد. براندل پیش از الگوریتمهای یادگیری عمیق مجبور بود برای مدت زمانی طولانی به ویدئوها خیره شود و گاهی اوقات رفتارهای مبهم به نمایش گذاشته میشدند. اکنون الگوریتمها تفاوتهای ظریف را انتخاب میکنند. او میگوید: «با دادن هزاران و گاهی میلیونها امتیاز داده به رایانه اساسا به رایانه اجازه میدهم تصمیم بگیرد».
اولین گامهادانشمندان هم چنین مشاهده کردند که گروهها برای کاهش استرس در اعضای مضطرب با یکدیگر همکاری میکنند. برای مثال، خفاشهای خون آشام با به اشتراک گذاشتن غذا، اعضای شبکه اجتماعی خود را آرام میکنند. مطالعات در حال حاضر با تمرکز بر روی دامداریها انجام شده اند. نتیجه مطالعات نشان میدهند که گوسالهها پس از کنده شدن شاخشان در صورتی که به آنان اجازه داده شود به گروه اجتماعیشان بازگردند سریعتر بهبود مییابند و جوجهها پس از تجربه یک عامل استرس زای خفیف از نزدیک مرغ مادر بودن سود میبرند.
براندل میگوید: «این نتیجه بسیار مرتبط است. مانند آن است که یک بچه در زمین بازی دچار جراحت یا حادثهای کوچک شود، اما با وجود مادرش احتمالا خوب خواهد شد».
براندل میگوید: «درک بیشتری درباره سیستمهای یا انتقال استرس مورد نیاز است. در حال حاضر ما در حال برداشتن اولین گامها هستیم و سعی میکنیم درک کنیم که انتقال استرس واقعا تا چه اندازه اهمیت دارد. با این وجود، با مطالعه و اکتشافات بیشتر ما واقعا میتوانیم هر اقدامی که رفاه حیوانات را هنگام اسارت و در طبیعت بهبود میبخشد تنظیم کنیم».
منبع: فرارو
کلیدواژه: استرس انتقال استرس
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت fararu.com دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «فرارو» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۶۳۲۲۵۰۶ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
بدون همکاری شهروندان معضل سگهای ولگرد حل نمیشود
ایسنا/فارس شیوهنامه کنترل جمعیت سگهای ولگرد توسط سازمان شهرداریها و دهیاریهای کشور در سال ۱۳۸۷ ابلاغ و بهروز رسانی آن در سال ۱۴۰۱ با هدف کنترل بیماریهای قابل انتقال بین حیوان و انسان از طریق شناسایی کانون تجمع سگهای ولگرد و کنترل جمعیت آنها با انتخاب روش مناسب و ارتقای سطح آگاهیهای عمومی درخصوص رعایت اصول بهداشتی در مواجهه با حیوانات مزاحم، انجام شد.
در اینر استا مهمترین معضلات و مشکلات ناشی از افزایش جمعیت سگهای ولگرد، علاوه بر معضلات روانی و اجتماعی، شیوع بیماریهای قابل انتقال بین حیوان و انسان، افزایش آن در جمعیت دامی و انسانی و انتقال بسیاری از بیماریها از سگ به انسان است که از جمله رایجترین آنها میتوان به بیماریهایی نظیر هاری و کیست هیداتیک اشاره کرد.
سرپرست سازمان مدیریت پسماند شهرداری شیراز در گفتوگو با خبرنگار ایسنا اظهار کرد: شهرداری شیراز به عنوان یکی از پیشگامان این عرصه، اجرای شیوهنامه مذکور با هدف کنترل بیماریهای قابل انتقال بین حیوان و انسان از طریق شناسایی کانون تجمع سگهای ولگرد و کنترل جمعیت آنها با انتخاب روش مناسب، ارتقای سطح آگاهیهای عمومی در خصوص رعایت اصول بهداشتی در مواجهه با آنها، ارتقای بهداشت عمومی و جلوگیری از انتشار آلودگی، جلوگیری از بد منظرهگی و ارتقای زیبایی شهری با جمعآوری این سگها را در دستور کار خود قرار داد و طبق شیوهنامه، یک مرکز نگهداری موقت در همان سال نیز با تجهیزات نگهداری موقت احداث شد.
صمد پناهیان با بیان اینکه با توجه به گستردگی مناطق خدماتی شیراز و همچنین دسترسی به شهرهای جدید و روستاهای اقماری، نمیتوان آمار دقیقی در خصوص سگهای بدون صاحب ارائه کرد، گفت: با توجه به تماسهای مردمی و همچنین بازدیدهای میدانی، شهرداری شیراز اقدام به شناسایی و اجرای عملیات در محلهای تجمع میکند اما با این وجود، با توجه به خصوصیات پیادهروی حیوان در جستوجوی آب و غذا، نمیتوان اقامتگاه دائمی برای آنها در نظر گرفت.
وی، علت افزایش سگها علاوه برغریزه تولید مثل بالای حیوانات، وجود پناهگاههای غیر مجاز و تامین احساسی آب و غذا برای آنان، عدم توجه برخی شهروندان در رعایت جدول زمانبندی جمعآوری پسماند، وجود دسترسیهای زیاد از حریم شهر و هجوم سگها به محلهای امنتر ذکر کرد و گفت: مواردی که اشاره شد بهعنوان مهمترین علل ایجاد پایگاههای غیر مجاز و غیر رسمی در سراسر مناطق خدماتی و حاشیهای بهشمار میرود که می تواند باعث افزایش لجام گسیخته این حیوانات در کوچه و خیابان شود.
سرپرست سازمان مدیریت پسماند شهرداری شیراز ادامه داد: با توجه به نگهداری سگهای بدون صاحب در برخی از مراکز غیر مجاز، نمیتوان از تعداد دقیق این مراکز نگهداری اطلاعات دقیقی بهدست آورد، اما در شیراز از سال ۹۳ یک مرکز نگهداری موقت با امکانات لازم احداث و بهرهبرداری شده است که در حال حاضر این مرکز در حال افزایش ظرفیت است.
وی همچنین در خصوص تعداد سگهای ولگرد نیز گفت: با توجه به گستردگی شیراز و وجود راههای زیاد برای ورود سگها به شهر از طریق شهرها و روستاهای اقماری، کمربندیها و از طرفی پتانسیل تولید مثل حیوان در سال، نمیتوان تعداد دقیقی از جمعیت سگها را مشخص کرد، اما در هر صورت شهرداری شیراز با توجه به تماسها و درخواستهای مردمی، خدمات و اقدامات لازم را در این زمینه انجام میدهد.
پناهیان با بیان اینکه ایجاد انگیزههای حضور حیوانات بدون صاحب در شهر از رفتار و ایجاد شرایط توسط انسان ها اتفاق میافتد، افزود: معمولا وجود آب، غذا و پناهگاه شرایط زیست، تولید و تکثیر جانوارن را فراهم میکند و در این بین، بیشترین رقابت برای عامل غذا است.
این مسئول پسماند شهر شیراز اضافه کرد: با توجه به غریزه، حیوانات وقتی غذای خود را در هر مکانی به راحتی در اختیار داشته باشند، قطعا آن مکان را به عنوان پناهگاهی مطمئن برای ادامه زندگی در نظر میگیرند و غریزههای رقابت و تلاش برای تهیه غذا در حیوان کمرنگ میشود. بنابراین در همان مکان تولید مثل کرده و خانواده خود را گستردهتر میکند که این امر باعث تغییر اکوسیستمهای زیستی میشود. با توجه به بلوغ و قدرت تولید مثل حیوان، خیلی زود محیط زیست پیرامونی ما از گروه های حیوانات پر شده و زندگی روزمره شهروندان را با مشکلات بهداشتی روبهرو کرده و سلامت آنان را به خطر میاندازد.
وی با تاکید بر اینکه این اتفاقات با دلسوزیهای غیرآگاهانه برخی از افراد در دادن غذا به حیوانات هم اتفاق میافتد، گفت: یک بازاندیشی میتواند خیلی از مشکلات را از دوش شهروندان و مدیران شهری بر دارد. پس هر چه خدمات در این خصوص صورت بگیرد، اگر مشارکت شهروندان نباشد قطعا کم اثر بوده و موفقیتی حاصل نمیشود.
به اعتقاد مسئول سازمان مدیریت پسماند شهرداری شیراز، تا زمانیکه دلسوزیهای غیر آگاهانه برخی از افراد در دادن غذا به سگهای ولگرد ادامه داشته باشد، هر اقدامی در جهت کنترل این حیوانات کماثر خواهد بود.
پناهیان تصریح کرد: برای موفقیت در اجرای این طرح همه دستگاههای عنوان شده در شیوهنامه مانند نمایندگان دامپزشکی، محیط زیست، دادستانی، شهرداریها و دهیاریها، گروههای مردمنهاد و همچنین در کنار همه این موارد، مشارکت عمومی شهروندان الزامی است.
وی در پایان با اعلام اینکه در حال حاضر برای مناطق ۱۱ گانه پیمانکارانی برای مدیریت سگهای بدون صاحب تحت قراردادهای خدمات شهری تعیین شده است، گفت: به درخواستهای شهروندان در این خصوص رسیدگی میشود و سایر مراکز تجمع شناسایی شده نیز مورد رصد و جمع آوری قرار خواهد گرفت.
به گزارش ایسنا،
انتهای پیام